Ngành vận tải ô tô tại Nhật Bản, bao gồm xe tải, xe buýt và taxi, đang phải đối mặt với tình trạng thiếu hụt nhân lực ngày càng nghiêm trọng. Nguyên nhân chính đến từ sự già hóa dân số, tỷ lệ sinh giảm và đặc biệt là những thay đổi về quy định giới hạn thời gian làm việc, hay còn được biết đến là “vấn đề năm 2024”. Để giải quyết “bài toán khó” này, chính phủ Nhật Bản đã quyết định bổ sung ngành vận tải ô tô vào danh sách các ngành nghề được phép tiếp nhận lao động nước ngoài theo chế độ “Kỹ năng đặc định” từ năm 2024.

Chế độ kỹ năng đặc định là gì?

Chế độ “Kỹ năng đặc định” được thiết lập nhằm mục đích thu hút lao động nước ngoài có trình độ chuyên môn và kỹ năng nhất định đến làm việc tại các ngành công nghiệp đang gặp phải tình trạng thiếu hụt nhân lực trầm trọng. Chương trình này đặc biệt hướng đến các doanh nghiệp vừa và nhỏ, nơi việc tuyển dụng nhân sự trong nước gặp nhiều khó khăn. Người lao động nước ngoài tham gia chương trình sẽ được cấp tư cách lưu trú để làm việc, đóng góp vào sự phát triển của các ngành nghề này.

Trong lĩnh vực ô tô, trước đây chỉ có ngành bảo dưỡng ô tô được phép tiếp nhận lao động theo chương trình “Kỹ năng đặc định loại 1”. Tuy nhiên, với việc bổ sung thêm ngành vận tải ô tô vào năm 2024, cánh cửa đã mở ra cho lao động nước ngoài có thể trở thành tài xế xe tải, xe buýt và taxi tại Nhật Bản.

Ngành vận tải ô tô chính thức được “mở cửa” cho lao động kỹ năng đặc định từ năm 2024

Việc bổ sung ngành vận tải ô tô vào chế độ “Kỹ năng đặc định” được xem là một bước đi quan trọng để ứng phó với “vấn đề năm 2024” – thời điểm các quy định nghiêm ngặt hơn về thời gian làm việc bắt đầu có hiệu lực, dự kiến sẽ gây ra những thách thức lớn về nguồn nhân lực cho ngành.

Theo đó, lao động nước ngoài có đủ điều kiện có thể đảm nhận các vị trí như tài xế xe tải, xe buýt và taxi. Điều này hứa hẹn sẽ giúp giảm bớt áp lực về tình trạng thiếu hụt tài xế, đảm bảo hoạt động ổn định của hệ thống vận tải.

Những điều kiện cần thiết để trở thành tài xế kỹ năng đặc định

Tuy nhiên, để có thể làm việc trong ngành vận tải ô tô theo chế độ “Kỹ năng đặc định loại 1”, người lao động nước ngoài cần đáp ứng một số yêu cầu nhất định:

• Chứng chỉ năng lực tiếng Nhật: Vượt qua kỳ thi đánh giá trình độ tiếng Nhật để đảm bảo khả năng giao tiếp trong công việc và cuộc sống hàng ngày.
• Kỳ thi kỹ năng nghề: Đạt kỳ thi đánh giá kỹ năng đặc định loại 1 trong lĩnh vực vận tải ô tô (tương ứng với loại xe tải, xe buýt hoặc taxi).
• Bằng lái xe Nhật Bản: Sở hữu bằng lái xe phù hợp với loại phương tiện muốn điều khiển (bằng lái xe hạng nhất cho xe tải, bằng lái xe hạng hai cho xe buýt và taxi).
• Đào tạo tân tuyển (đối với xe buýt và taxi): Hoàn thành khóa đào tạo dành cho người lái xe mới, giúp họ làm quen với các quy định và thực tế vận hành tại Nhật Bản.

Kỳ vọng và những băn khoăn

Việc mở cửa cho lao động nước ngoài làm tài xế được kỳ vọng sẽ là một giải pháp quan trọng cho tình trạng thiếu hụt nhân lực hiện nay. Tuy nhiên, vẫn còn một số lo ngại liên quan đến vấn đề giao tiếp, sự khác biệt về văn hóa và các quy trình đào tạo để đảm bảo an toàn giao thông.

Mặc dù vậy, với những nỗ lực từ phía chính phủ và các doanh nghiệp trong việc hỗ trợ và đào tạo lao động nước ngoài, việc tăng cường lực lượng tài xế quốc tế được kỳ vọng sẽ mang lại những tác động tích cực, góp phần ổn định và phát triển ngành vận tải ô tô tại Nhật Bản trong bối cảnh những thách thức về nhân lực ngày càng gia tăng.